به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی مهرداد تقی زاده معاون حملونقل وزیر راه و شهرسازی در نشست خبری با اصحاب رسانه با اشاره به سند توسعه مبتنی بر حملونقل همگانی (TOD﴾ اظهار داشت: این سند نقطه عطفی در شهرسازی ایران به شمار میرود زیرا یک سند شهرسازی مبتنی بر حملونقل همگانی محسوب میشود که در دو مرجع مهم در وزارت راه و شهرسازی به تصویب رسیده است.
وی افزود: در شورای عالی شهرسازی و معماری پس از یک سال کار کارشناسی و هم در شورای عالی هماهنگی ترابری به تصویب رسید که میتواند تأثیرات قابلتوجهی در عرصه شهرسازی کشور ایجاد کند.
معاون حملونقل وزیر راه و شهرسازی با اشاره به مشکلات موجود در زمینه راه و شهرسازی در داخل کشور گفت: این مشکل چندین ساله ریشهدار در کشور حاکی از هماهنگی نازل بین بحث حملونقل و شهرسازی است و این مسئله حتی در شهرداریها و متخصصان این حوزه نیز بروز میکند.
تقی زاده با اشاره به کم بودن ارتباط این دو حوزه در شهرداریها نیز بیان داشت: بهطور مثال دو معاونت حملونقل و ترافیک و معاونت شهرسازی نیز هماهنگی و همپوشانی ندارند. درحالیکه چیزی که بسیار اثرگذار است کاربریهایی است که در مورد مکانهای مختلف تصمیمگیری میشود زیرا این تصمیمات بهشدت بر روی حملونقل تأثیر میگذارد.
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: بهطور مثال یک مکان تفریحی و تجاری مانند سینما و مرکز خرید باعث ایجاد تعداد زیادی سفر میشود لذا همین مسئله باعث میشود که در سایر کشورهای جهان به دلیل همین ارتباط نزدیک بین کاربریها، ارتباط بین دو حوزه حملونقل و شهرسازی را تحکیم میکنند.
وی خاطرنشان کرد: این اتفاق در ایران رخ نداده است تا اینکه چند سال پیش و پس از حضور دکتر آخوندی در مسند وزارت راه و شهرسازی خوشبختانه تفکر قوی بر روی این موضوع شکل گرفت. زیرا همواره سؤالی برای ایشان وجود داشت که چرا در کشورهای مختلف حملونقل و شهرسازی دارای ارتباط تنگاتنگ و نزدیک هستند و این اتفاق در ایران رخ نمیدهد.
تقی زاده افزود: این موضوع از سال ۹۳ توسط وزیر راه و شهرسازی پیگیری شد و کارهای متعددی صورت گرفت تا به امروز که شاهد تصویب سند توسعه مبتنی بر حملونقل همگانی (TOD﴾ هستیم.
معاون حملونقل وزیر راه و شهرسازی با اشاره اهمیت TOD تأکید کرد: روح اصلی توسعه مبتنی بر حملونقل همگانی باهدف جلوگیری از بلندمرتبهسازی بهصورت پراکنده و توسعه آن در جوار ایستگاههای حملونقل عمومی است. اما متأسفانه کلانشهرهای کشور بدون توجه به مفهوم TOD شکلگرفتهاند. ازاینرو هرچه شهرها بزرگتر شوند پیادهسازی مدل توسعه مبتنی بر حملونقل همگانی دشوارتر است.
پیگیری برای راهاندازی تراموا در برخی شهرهای کشور
تقی زاده در ادامه خاطرنشان کرد :به دنبال راهاندازی تراموا در برخی شهرها هستیم و کافی است در اطراف آنیک طرح TOD تهیه شود.
وی با اشاره به اقدام تقریباً مشابه و نزدیک به TOD با نام تات که از سوی محسن هاشمی در مترو تهران انجامشده بود گفت: ایشان در زمان مدیریت مترو به دنبال اجرای TOD بود که بنا بر محدودیتهای آن زمان موفق به اجرای کامل آن نشد اما این اقدام وزارت راه و شهرسازی کاملاً متفاوت با مدل اجرایی آن زمان در شهرداری تهران است.
تقی زاده با اشاره به ارزش کار محسن هاشمی در مترو تهران تصریح کرد: در آن زمان مقرر شد در کنار ایستگاههای مترو ساختمانهای تجاری به نام مجتمعهای ایستگاهی بنا شود تا بتواند هزینه ساخت مترو را تأمین کند که این کار نیز با موفقیت انجام شد.
ایجاد فضاهای زنده شهری با اجرای TOD
معاون حملونقل وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه « وزارت راه و شهرسازی به دنبال اجرای مدلی بسیار بزرگتر از نمونه انجامشده در شهرداری تهران است» گفت: طبق طرح اولیه قرار است مجتمعهای مختلف با در نظر گرفتن فضاهای پیادهروی و بهاصطلاح فضاهای زنده شهری ایجاد شود تا همانند کشورهای توسعهیافته، محلههای اطراف ایستگاههای حملونقل عمومی بهترین نقاط شهر را تشکیل دهند.
وی تصریح کرد: اگرچه هرچه شهرها بزرگتر باشد، دستها برای اجرای طرح بستهتر است اما این مسئله جلوی پیشرفت ما را نخواهد گرفت و این طرح باید اجرا شود.
تقی زاده با اشاره به روند پیشرفت و پیگیریهای انجام شده در خصوص انجام طرحهای TOD در کشور اظهار داشت: هم اکنون چارچوب و نقشه راه TOD در قالب ۱۳۰ صفحه تهیه شده است تا شهرداریها با سلایق مختلف نسبت به اجرای TOD اقدام کنند بلکه بر اساس استانداردهای بین المللی مجوزها را صادر کنند.
هماهنگی وزارتخانه های راه و شهرسازی و کشور بر سر TOD
وی افزود: با توجه به مقیاس این سند در دو بخش درون و برون شهری، هماهنگیهای لازم در این رابطه با وزارت کشور به عمل آمده و نظرات مسئولان آن وزارتخانه نیز اعمال شده است تا پس از تصویب نهایی به شهرداریهای سراسر کشور ابلاغ شود.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی مبنی بر اینکه «آیا از منابع درآمدی حاصل از اجرای طرح TOD در جوار ایستگاههای حملونقل حومهای ریلی برای ساخت و توسعه خطوط حومهای نیز می توان همانند نمونه کوچکتر اجرا شده در شهرداری تهران بهره جست یا خیر؟ گفت: این پروژه بر اساس اینکه علاوه بر سودآوری و تامین هزینههای خود می تواند درآمدزایی نیز داشته باشد، اما باید توجه داشت که بر اساس تفاوت قطارهای حومهای با قطارهای بین شهری، مانند انبوه بودن حجم تردد قطارهای حومهای، توجیه اقتصادی قطارهای حومهای و اجرای طرح TOD را افزایش می دهد.
قابلیت استفاده از منابع درآمدی TOD برای توسعه خطوط حومهای
معاون وزیر راه و شهرسازی خاطرنشان کرد: در صورت وجود ایستگاههای مترو و قاطارهای حومهای، منابع مالی حاصله از اجرای این طرح می تواند بر اساس تقسیمبندی های میان بخش شهری و راهآهن به عنوان متولی قطارهای حومهای تقسیم شود.
تقی زاده با توجه به مشارکت شهرداری ها و وزارتخانههای راه و شهرسازی، حملونقل یا راهآهن در سایر کشورها مانند فرانسه و آلمان در توسعه طرحهای TOD تصریح کرد: چنین اقداماتی باید در ایران نیز مورد تاکید قرار گیرد.
ارائه گزارش عملکرد و توسعه TOD در کنفرانس شهرسازی ریل پایه ۳
معاول حملونقل وزیر راه و شهرسازی در ادامه با بیان اینکه به دلیل آماده نبودن سند در گذشته ما قادر به ابلاغ سند توسعه مبتنی بر حملؤنقل همگانی در شهرها نبودیم» تصریح کرد: برای جلوگیری از عقب ماندن در این بخش قرار شد به جای ۱۰ ایستگاه در ۳۰ ایستگاه راهاؑهن کشور مشاور شهرسازی و حملونقل در نظر گرفته شده ا است. همچنین در کنفرانس شهرسازی ریل پایه ۳ گزارش عملکرد و اقدامات انجام شده ارائه خواهد شد.
تقی زاده در پایان به مزایای اجرای TOD یا همان توسعه مبتنی بر حملونقل همگانی اشاره و تشریح کردك این طرح باعث سوق یافتن مردم برای استفاده از حملونقل عمومی، افزایش توجیه اقتصادی در حملونقل همگانی، افزایش ارزش ملک در جوار ایستگاه های حملونقل عمومی می شود. همچنین باعث توجیه اقتصادی اجرا و ساخت در آن منطقه ناشی از افزایش مراجعه و کاهش هزینههای ساخت پارکینگ در نتیجه امکان جذب سرمایه گذاران میشود. به علاوه موجب میشود مناطق پیرامون حملونقل همگانی به محلی برای تفریح و گردش تبدیل شود. از طرفی امکان ایجاد سهم حملونقل یکپارچه را افزایش می دهد و از ساخت و ساز و بلند مرتبه سازی در نقاط پراکنده جلوگیری می کند.
نظر شما